برای کنترل تکرر ادرار سالمندان چه باید کرد؟

 اگر دنبال یک مسیر روشن برای کنترل تکرر ادرار سالمندان هستید این مطلب نقشه راهی است که کمک می‌کند وضعیت را مرحله‌به‌مرحله مدیریت کنید.

چنانچه نیاز به مراقب و پرستار سالمند حرفه ای در تهران داشتید می‌توانید توسط شماره زیر با شرکت پرستاری روماک سلامت تماس بگیرید: 02182801251

 

 

در ادامه مجموعه‌ای از بهترین راهکارهای خانگی، مراقبتی و تخصصی را می‌خوانید که سال‌هاست در مراقبت از سالمندان موثر بوده‌اند و می‌توانند کیفیت زندگی را به شکل قابل توجهی بهتر کنند.

مدیریت مایعات بهترین نقطه شروع برای کنترل تکرر ادرار

راهکارهای کنترل تکرر ادرار همیشه از تنظیم مصرف مایعات توسط پرستار سالمند آغاز می‌شود چون نحوه نوشیدن آب نقش مستقیم بر تعداد دفعات دفع دارد. این مرحله ساده است اما تاثیر چشمگیری دارد.

بهترین کار این است که بیشتر مایعات در ساعات اولیه روز مصرف شود تا بدن فرصت تخلیه داشته باشد و شب‌ها آرامش بیشتری ایجاد شود. کاهش تدریجی مصرف مایعات از عصر به بعد روش مؤثری برای کاهش تکرر است به‌خصوص در سالمندانی که شبانه چند بار باید از خواب بیدار شوند.

بعضی نوشیدنی‌ها مثانه را بیش از حد تحریک می‌کنند. پرهیز از قهوه، چای پررنگ، نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌تواند به مرور دفعات ادرار را کاهش دهد. این تغییر ساده اغلب باعث می‌شود سالمند بتواند مدت بیشتری کنترل داشته باشد. استفاده از آب ساده، آب کم‌خنک یا دمنوش‌های ملایم مانند بابونه به‌جای نوشیدنی‌های محرک باعث آرام‌تر شدن مثانه می‌شود و فشار کمتری به سالمند وارد می‌کند.

تغییرات محیطی برای دسترسی آسان و کاهش اضطراب

گاهی مشکل اصلی در خود مثانه نیست بلکه در محیطی است که سالمند در آن زندگی می‌کند. اصلاح محیط خانه باعث کاهش عجله، اضطراب و حوادث احتمالی می‌شود و به شکل غیرمستقیم تکرر ادرار را کنترل می‌کند.

عدم نور کافی، مانع‌ها یا مسیرهای لغزنده می‌تواند باعث اضطراب شود. بهتر است مسیر اتاق تا سرویس روشن باشد و سالمند بتواند به‌سرعت و بدون ترس حرکت کند. این آرامش ذهنی در کاهش نیازهای کاذب موثر است. همچنین نصب دستگیره، استفاده از توالت فرنگی، قرار دادن لگن کنار تخت در شب و استفاده از صندلی حمام به سالمند کمک می‌کند بدون فشار اضافی تخلیه ادرار انجام شود و کنترل بیشتری بر وضعیت داشته باشد. در آخر لباس‌هایی انتخاب کنید که به‌سرعت باز شوند. سالمندان هنگام احساس فوریت زمان زیادی برای باز کردن دکمه‌ها یا زیپ‌ها ندارند و این موضوع نقش مهمی در کنترل بهتر وضعیت دارد.

رفتاردرمانی برای کنترل عادت‌های مثانه

در رفتار درمانی سالمند طبق یک برنامه مشخص و بدون توجه به احساس فوریت به سرویس می‌رود. به مرور بدن یاد می‌گیرد فاصله بین دفعات دفع را افزایش دهد. بهترین برنامه زمانی ابتدا هر دو ساعت و سپس افزایش تدریجی این فاصله است.

این تکنیک برای سالمندانی مناسب است که فوریت شدید دارند. فرد ابتدا تنها چند دقیقه احساس نیاز را تحمل می‌کند سپس این زمان هر چند روز کمی بیشتر می‌شود. این تمرین به تقویت کنترل ذهنی و جسمی کمک می‌کند. گاهی تکرر ادرار نتیجه مستقیم اضطراب است. چند نفس عمیق، نوشیدن آب ولرم یا نشستن لحظه‌ای می‌تواند احساس کاذب نیاز را کم کند.

رژیم غذایی مناسب برای کاهش فشار بر مثانه

بسیاری از مواد غذایی باعث تحریک مثانه می‌شوند یا سطح قند خون را تغییر می‌دهند و دفعات ادرار را افزایش می‌دهند. مصرف مواد اسیدی مانند مرکبات، غذاهای تند یا چاشنی‌های تند می‌تواند مثانه را تحریک کند. کاهش این موارد در برنامه غذایی سالمندان اغلب به کاهش دفعات دفع کمک می‌کند.

همچنین یبوست یکی از عوامل موثر در افزایش فشار بر مثانه است. مصرف فیبر، میوه‌های ملایم، سبزیجات پخته و غلات کامل به کاهش فشار کمک می‌کند و خروجی مثانه را بهتر می‌کند.

مدیریت شب‌ها برای کاهش بیدار شدن‌های مکرر

تکرر شبانه بیش از هر چیز کیفیت خواب را کاهش می‌دهد و روز بعد را برای سالمند دشوار می‌کند. چند اقدام ساده در کاهش نیازهای شبانه بسیار مؤثر است. بهتر است آخرین مصرف مایعات حدود دو تا سه ساعت قبل از خواب باشد. این کار بدون ایجاد کم‌آبی بدن کمک می‌کند مثانه در طول شب آرام‌تر باشد.

اگر سالمند دچار اضطراب شدید باشد استفاده از پوشینه به او آرامش می‌دهد تا با ترس از نشت ادرار از خواب نپرد. این ابزار فقط حمایتی است و مانع درمان نمی‌شود. اگر سالمند دچار ورم پاها باشد مایعات تجمع‌یافته هنگام دراز کشیدن وارد جریان خون می‌شود و شب‌ها حجم ادرار را افزایش می‌دهد. بالا آوردن پاها در عصر باعث تخلیه مایعات قبل از خواب می‌شود.

نظارت و همراهی پرستار برای کنترل پایدار تکرر ادرار

کنترل تکرر ادرار نیازمند دقت و پیگیری روزانه است. بسیاری از سالمندان به دلیل مشکلات حرکتی، فراموشی یا نیاز به حمایت عاطفی نمی‌توانند به‌تنهایی این مسیر را طی کنند. در چنین شرایطی وجود یک پرستار نقش تعیین‌کننده دارد. پرستار می‌تواند:

• زمان‌بندی مصرف مایعات را تنظیم کند

• تمرینات کف لگن را آموزش دهد

• مصرف داروها را کنترل کند

• رفتارهای ادراری صحیح را یادآوری کند

• تغییرات ناگهانی را زود تشخیص دهد

• شرایط محیطی را اصلاح کند

در این میان روماک سلامت یکی از مجموعه‌هایی است که در حوزه پرستاری تخصصی در منزل فعالیت می‌کند و پرستاران آموزش‌دیده‌ای را اعزام می‌کند تا سالمندان با آرامش بیشتری دوره‌های مورد نیاز را طی کنند. این تیم علاوه بر تجربه عملی به خانواده‌ها مشاوره می‌دهد تا بهترین مسیر مراقبتی انتخاب شود و سالمند بدون استرس مسیر درمان را ادامه دهد.

جمع‌بندی

کنترل تکرر ادرار سالمندان مجموعه‌ای از تغییرات ساده اما کلیدی است. از مدیریت مایعات شروع می‌شود و با تنظیم محیط، تمرینات تخصصی، اصلاح رفتارهای ادراری و در صورت نیاز درمان دارویی تکمیل می‌شود. هدف این نیست که فقط تعداد دفعات دفع کمتر شود بلکه باید آرامش، استقلال و کیفیت زندگی سالمند افزایش یابد. اگر خانواده و پرستار همکاری داشته باشند این روند به‌صورت پایدار ادامه پیدا می‌کند و نتیجه‌ای قابل قبول به دست می‌آید.