شرایط واریز یارانه جدید تغییر کرد | دریافت یارانه جدید با این روش فقط این تاریخ

خبرنگار شایلین بهبودی:

سید رضا یحیوی درباره اجرایی‌شدن طرح یارانه جدید اظهارکرد: سال ۱۴۰۱ با حذف شدن ارز ترجیحی، قیمت اقلام اساسی افزایش یافت؛ به واسطه آن دولت تصمیم گرفت یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی را به سمت سفره مردم هدایت کند. آن زمان بستری مانند شبکه ملی اعتبار (شما) آماده نبود و رفتار اقتصادی و اجتماعی مردم نسبت به یارانه نقدی خود شکل گرفته بود و از یارانه دریافتی خود برای سایر استفاده می‌کردند.

شرط استفاده از یارانه جدید دولت اعلام شد

در بسیاری از کشورها، دولت‌ها از برنامه‌های  یارانه نقدی  برای کمک به افراد با درآمد کم استفاده می‌کنند. یارانه نقدی یک پرداخت مستقیم از دولت به گیرنده است که به صورت پول نقد یا از طریق کارت های بانکی انجام می‌شود. این برنامه‌ها برای کاهش فقر و تشویق بهترین استفاده از منابع جامعه، به کار می‌روند. بسیاری از این برنامه‌ها از محدودیت دریافت تمایل دارند و تحت شرایط و دستورالعمل‌های خاصی تعیین می‌شوند تا به هدف موردنظر دست یابند. این برنامه‌های یارانه نقدی غالباً به عنوان یک پشتوانه مالی برای کسانی که به دلیل شرایط اقتصادی نیاز به کمک دارند، عمل می‌کنند.

مدتی گذشت و مسوولان پرداخت یارانه برای اینکه یارانه به سفره مردم بیاید، چند طرح به‌صورت پایلوت اجرا کردند تا به مدل خوبی رسیدند تا اینکه از اسفند ۱۴۰۱ این طرح به صورت ملی در تمام کشور اجرا شد.

مشاور معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به اینکه این طرح در ابتدا ضعف‌هایی داشت، تصریح کرد: آن زمان تعداد ۲۵ هزار فروشگاه متصل به این طرح در تمام کشور داشتیم اما رفته رفته این طرح به بلوغ رسید.

یحیوی بیان کرد: برای پیشبرد بهتر این هدف، یک تیم تشکیل و با آمدن نیروهای فنی نخبه جلسات متفاوت برای توسعه شبکه آغاز شد. خرداد ۱۴۰۲ دولت مشوقی را تعریف کرد تا مردم برای استفاده از کالابرگ الکترونیکی جذب شوند.

وی تأکید کرد: مشوق دولت در مرحله نخست مبلغ ۸۰ هزار تومان اعتبار تشویقی برای یارانه بگیران تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد در نظر گرفته شد. در فاز بعدی دهک یک تا سه درآمدی به این طرح اضافه شدند. قدم بعدی که برای این کار برداشته شد، افزایش مبلغ اعتبار تشویقی به ۱۲۰هزار تومان بود که به واسطه آن استقبال بیشتر شد. پس از آن دهک‌های چهار و پنج نیز به این طرح اضافه شدند.

مشاور معاون وزیر رفاه درباره گام بعدی که در این طرح برداشته شد، گفت: اضافه‌شدن دهک‌های شش و هفت به طرح کالابرگ الکترونیکی استقبال را از قبل بیشتر کرد. بعد از آن دولت تصمیم گرفت که این کار قوی‌تر پیش برود و سفره مردم تقویت شود. برای تحقق این هدف کارشناسان وزارت بهداشت، وزارت صمت و دیگر نهادها جلسات متعددی را در بالاترین سطح و در دفتر معاون اول رئیس‌جمهور برگزار کردند و تصمیم گرفتند.

یحیوی تأکید کرد: شخص رئیس‌جمهور نظر مثبتی نسبت به این موضوع داشتند و خودشان نیز آن را دنبال کردند که بهترین مدل برای اجرایی‌شدن این طرح استخراج شود. در نهایت قرار شد به مناسبت دهه فجر نام مدل جدید که مربوط به تخصیص ۲۲۰ هزار تومان اعتبار تشویقی بود را طرح فجرانه بگذارند و آن را اعلام کنند.

وی ادامه داد: این طرح با مدل‌ قبلی چند تفاوت دارد. نخست اینکه اعتبار یارانه آن از ۱۲۰ هزار تومان به ۲۲۰ هزار تومان رسید. در گذشته پیش‌شرطی وجود داشت تحت این عنوان که فرد باید ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ یارانه خود را خرید کند تا یارانه تشویقی شامل حال او شود. در طرح فجرانه این پیش‌شرط به طور کامل حذف شد.

یحیوی خاطرنشان کرد: به‌واسطه این طرح، قدرت خرید مردم و آزادی عمل آنها افزایش یافت. مرحله سوم یک تفاوت دیگر نیز داشت. در مرحله قبل این امکان وجود داشت که اعتبار ۱۲۰ هزار تومان بین ۱۱ قلم سبد غذایی چرخش داشته باشد. به این شکل که فرد کل اعتبار خود را برای خرید روغن، برنج، گوشت یا لبنیات هزینه کند. در مرحله جدید برای اینکه مردم عزیز ما تمام ویتامین‌ها، کالری و پروتئین موردنیاز خود را تامین کنند، اعتبار مشخصی را به هر کالا اختصاص دادیم. مثلا اگر کسی گوشت بخرد، صرفا اعتبار همان قلم را دریافت می‌کند، اگر خرید فرد دیگر روغن باشد اعتبار همان را دریافت می‌کند.

مشاور معاون وزیر تعاون تصربح کرد: سبدی که برای این طرح درنظر گرفته شده است، وزن و قیمت مشخص دارد. قیمت مبنایی آن ۵۲۳ هزار تومان در سال ۱۴۰۱ است. افزایش قیمت از سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ یک افزایش دیگر نیز داشت که دولت اعلام کرد کسی که قصد خرید این سبد را دارد باید ۵۲۳ هزار تومان از مبلغ یارانه پرداخت کند و ما به التفاوت قیمت آن کالاها در سال ۱۴۰۲ که حدود ۲۲۰ هزار تومان است از سوی دولت در قالب اعتبار شارژ شده به حساب تخصیص پیدا می‌کند و مشمولان یارانه بگیر در دهک‌های یک تا هفت درآمدی می‌توانند از آن استفاده کند.

یحیوی خاطرنشان کرد: از سال ۱۴۰۰ تا سال ۱۴۰۲ که ارز ترجیحی حذف و قیمت‌ها افزایش یافت، دولت با این طرح فاصله‌ای که ایجاد شد را یکبار با یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی و بار دیگر با ۲ طرح تشویقی ۱۲۰ و ۲۲۰ هزارتومانی پوشش داده است.

وی گفت: به دلیل محدودیتی که در منابع وجود داشت، «طرح فجرانه» برای مدت ۳ ماه اجرایی شد و تا ۱۷ اردیبهشت ادامه‌دار خواهد بود. اگر منابع تأمین شود این طرح نیز ادامه پیدا می‌کند؛ اما اکنون این طرح برای سه ماه از بهمن ۱۴۰۲ تا اردیبهشت ۱۴۰۳ اجرایی خواهد شد و صرفاً مختص دهه فجر نبوده است.

مشاور معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید کرد: برای این یارانه تشویقی که مختص دهک یک تا هفت درآمدی است، چند سناریو متصور شدیم. نخست اینکه اگر دهک یک تا هفت ۱۰ درصد استقبال کنند، یک درصد مشخصی منابع باید به آن اختصاص پیدا کند، اگر استقبال افزایش یابد میزان منابع باید بیشتر شود. اگر استقبال ۶۱ میلیون نفری که مشمول این طرح هستند ۵۰ درصدی شود باید ماهانه ۷ همت منابع تخصیص پیدا کند.

وی با بیان اینکه میزان استقبال از طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی در ۱۰ روز نخست اجرا به ۲۵ میلیون نفر رسیده بود (حدود ۴۰ درصد از کل ۶۱ میلیون نفر) است، افزود: افزایش اعتبار تشویقی جذابیت طرح را برای یارانه‌بگیران دهک یک تا هفت درآمدی بیشتر کرد و قدرت خرید مردم نیز افزایش یافت.

یحیوی با تأکید بر اینکه یارانه هیچ ارتباط موضوعی با کالابرگ الکترونیکی ندارد، افزود: شارژ تشویقی یارانه از ۱۷ بهمن تا ۱۷ اردیبهشت به مدت سه ماه در همین تاریخ در حساب افراد شارژ می‌شود و آنها می‌توانند روز بعد خرید خود را انجام دهند. اگر در ماه فرد خریدی انجام ندهد، اعتبار آن صفر شده و به ماه بعد انتقال نمی‌یابد.

وی درباره اتصال فروشگاه‌ها به این طرح گفت: تا کنون ۲۱۰ هزار فروشگاه به این طرح متصل شده‌اند و تعداد زیادی از فروشگاه‌های جدید در حال بررسی هستند تا به این شبکه متصل شوند. افزایش تعداد تراکنش‌های کالابرگی نشان می‌دهد طرح با استقبال رو به رو شده است. تا خرداد امسال میزان تراکنش‌ها ماهانه به ۱۰۰ هزار تراکنش می‌رسید اما این عدد اکنون و در طرح فجرانه روزانه بیش از ۲ و نیم میلیون تراکنش انجام می‌شود که بخش عمده‌ای از آن در فروش حضوری انجام می‌شود.

مشاور معاون وزیر تعاون درباره ترسی که مردم بابت قطع‌شدن یارانه خود در صورت استفاده از طرح کالابرگ الکترونیکی دارند، افزود: بله متأسفانه این برداشت اشتباه رخ‌داده است. این طرح هیچ ربطی یارانه مردم ندارد و پرقدرت می‌گوییم که به‌واسطه این طرح، یارانه نقدی مردم قطع نمی‌شود. این طرح سفره‌غذایی و امنیت غذایی آنها را تأمین می‌کند.

وی افزود: نگاه دیگری که به این طرح وجود دارد این است که چون اسم آن را طرح فجرانه گذاشتیم مردم احساس کردند این طرح فقط منحصر به دهه فجر است، به همین دلیل به‌سرعت به سمت فروشگاه‌ها رفتند تا از اعتبار یک‌ماهه استفاده کنند، درحالی‌که این برای مدت سهماه به‌صورت ماهانه و غیرقابل‌انتقال به ماه بعد در حساب افراد شارژ می‌شود.

یحیوی درباره هجمه‌هایی که به این طرح وارد شده است، خاطرنشان کرد: دلیل هجمه‌ها کاملاً مشخص است؛ این طرحی موفق بوده، بین مردم راه خود را بازکرده و سفره مردم تقویت شده است، طبیعی است که به آن هجمه وارد کنند.

وی درباره اختلالی که در زمان ثبت فروشگاه‌ها در شبکه شما وجود دارد، گفت: بله در روزهای نخست که طرح فجرانه اعلام شد، علاوه فروشگاه‌های زیادی برای اتصال به شبکه اعلام آمادگی کرده‌اند، استفاده مردم از این برنامه کاربردی نیز به شکل چشمگیری افزایش‌یافته و همین استقبال باعث کندی یا اختلال جزئی در سایت شد. تیم فنی ما در این مدت‌زمان زیادی را اختصاص داد تا به‌زودی اَبر برنامه کاربردی برای طرح کالابرگ توسعه پیدا کرده و در دسترس مردم قرار بگیرد و همه را تحت پوشش قرار دهد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به این‌که «نزدیک به ۳۷ میلیون نفر از طرح یارانه جدید استفاده کرده‌اند»، عنوان کرد: مرحله اول این طرح تا ۱۷ اسفند ادامه دارد و بعد از آن دو ماه به صورت ماهانه هر ماه جداگانه اعتبارات را شارژ خواهیم کرد.

زهرا قیومی گفت: از سال گذشته تاکنون و در طی سال آتی حدود ۱۰ طرح حمایتی و توانمندسازی اقشار خاص آسیب‌پذیر را در این دولت در دستور کار قرار دادیم که برخی هم‌اکنون و برخی دیگر به زودی اجرایی خواهند شد.

زهرا قیومی (مدیرکل دفتر امور حمایتی و توانمندسازی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی) درباره فعالیت‌های این دفتر که در حوزه امور حمایت و توانمندسازی گروه‌های ضعیف و آسیب‌پذیرتر جامعه فعالیت می‌کند و طرح‌های توانمندسازی و حمایتی این وزارتخانه توضیح داد. 

قیومی با اشاره به موضوع تحت پوشش قرار گرفتن زنان شیرده سه دهک پایین جامعه در چهارچوب طرح «یسنا» و کودکان زیر یکسال، اظهار کرد: ما از سال گذشته تاکنون و در طی سال آتی حدود ۱۰ طرح حمایتی و توانمندسازی اقشار خاص آسیب‌پذیر را در این دولت در دستور کار قرار دادیم که برخی هم‌اکنون و برخی دیگر به زودی اجرایی خواهند شد. 

وی در پاسخ به این انتقاد مطرح شده از سوی برخی شهروندان که چرا مادران مشمول دهک‌های پایین که گاه بدسرپرست هستند، خود به جای سرپرست خانواده دریافت کننده مبلغ یارانه کمکی طرح یسنا برای مادران شیرده نیستند، پاسخ داد: طرح‌های حمایتی وزارت تعاون بیشتر در حوزه ارتقای امنیت غذایی است که همگی بر بستر شبکه ملی اعتبار و با اتکا به داده‌های پایگاه جامع رفاه ایرانیان بوده است و به همین دلیل محور محاسبه و داده‌سنجی و در نهایت پرداخت، سرپرست خانوار است. از نظر فرهنگی نیز چون در ایران اغلب سرپرستان خانوار را مردان تشکیل می‌دهند، بطور پیش‌فرض سرپرست مرد خانواده مشمول دریافت مبالغ یارانه شده است. 

مدیرکل دفتر حمایتی و توانمندسازی وزارت کار ادامه داد: با این وجود اگر یک مادر مشمول طرح یسنا که مشمول این طرح در دهک‌های پایین است، می‌خواهد در شرایطی که بی‌سرپرست یا بدسرپرست است، خود این مبلغ یارانه را دریافت کند، باید مراحل قانونی جداسازی یارانه خود را از مسیر بخشداری‌ها، پلیس +۱۰ و ثبت احوال طی کند. چنین فردی می‌تواند پس از طی این مراحل یارانه، طرح کل مبلغ یارانه اصلی و یسنا و نوزاد خود را جداگانه دریافت کند. 

وی افزود: طبیعتاً در هر طرح حمایتی ممکن است موارد اندکی انحراف از هدف و عدم اصابت منابع به نیازمندان را داشته باشیم و به همین دلیل به سراغ شبکه ملی اعتبار رفتیم. بر بستر شبکه ملی اعتبار همانطور که در طرح کالابرگ الکترونیکی مشهود است، آنچه از مشخصات یک خانوار در پایگاه جامع رفاه ایرانیان و ساختار هدفمندسازی یارانه‌ها وجود دارد، به صورت سامان یافته قابل شناسایی است و میزان جمعیت، وسع و شرایط خانواده‌ها به دقت در آن گنجانده شده است. قاعدتاً فردی که می‌خواهد خود را از سرپرست خانواده جدا کند، خود باید چنین اقدامی را صورت دهد و در غیر این صورت به دلیل آنکه آزمون وسع و تعیین دهک و اطلاعات ما تنها از حساب بانکی سرپرست خانوار است، به صورت پیش فرض یارانه به سرپرست خانوار تعلق می‌گیرد. 

قیومی با تاکید بر اینکه «زنان بدسرپرست باید حتما اقدام کرده و در امور مالی و حمایتی به واحد خانوار (زن سرپرست) تبدیل شوند» گفت: ما در کشور آمار بالایی از زن پرستی داریم و مضیقه و مشکلی در مجموعه ما وجود ندارد که در زمان پرداخت یارانه خاص، سرپرست خانوار را جدا کنیم. اعلام ساختار خانواده نیز مسلماً از سوی خود خانواده باید باشد. 

مدیرکل دفتر امور حمایتی و توانمندسازی وزارت تعاون با بیان اینکه «در ادامه قرار است سایر اقشار آسیب‌پذیر و فرودست مثل معلولان و سالمندان نیز تحت پوشش ویژه قرار بگیرند» گفت: ما در حوزه حمایت بیشتر غذایی و کالایی از سالمندان نیازمند، یک طرح جامع را تهیه و خدمت رئیس جمهور و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه دادیم که فعلا با موافقت همراه بوده است. امیدواریم به این طرح اعتباراتی در حوزه حمایتی بیشتر از سالمندان اختصاص یابد و هرچه سریع‌تر تامین مالی شود. 

وی ادامه داد: اقشار آسیب‌پذیر برای ما اولویت‌بندی شده‌اند و مادران و کودکان خردسال و نوزادان از این دیدگاه آسیب‌پذیرترین و بی‌دفاع‌ترین گروه جامعه بودند که رشد جسمی و مغزی کودکان آن‌ها و همچنین حفظ مادران برای کشور اهمیت داشت و در نتیجه در اولویت طرح بودند. در ادامه سایر گروه‌های ضعیف اجتماعی مثل سالمندان، معلولان و مناطق محروم در اولویت هستند. اولین اولویت ما نیز در طرح حمایتی، امنیت غذایی است که در هرم نیازها، اصلی‌ترین است. 

قیومی تصریح کرد: در حوزه معلولین البته بهزیستی اقدامات خوبی تاکنون انجام داده است. یک تفاهم‌نامه نیز میان دستگاه‌ها برای سفرهای برون شهری عزیزان معلول امسال منعقد شد. اما در حوزه سالمندان پیش از هرچیز بازنشستگان صندوق‌های بازنشستگی در اولویت قرار دارند. طرح‌های خوبی در قالب کالابرگ اضافی قرار است تا پایان امسال یا ابتدای سال آینده در این حوزه مطرح شود. قرار است به نوعی یک «مردم کارت» اختصاص یابد تا سالمندان عزیز بتوانند در این چهارچوب بخشی از نیازهای خود در حوزه امنیت غذایی را پوشش دهند. 

وی در پایان با بیان اینکه مبلغ یارانه اختصاص یافته برای یارانه حمایتی کودکان زیر یکسال گفت: فعلا یارانه برای دهک‌های ۱ تا ۵ به منظور حمایت غذایی از کودکان ۱ میلیون تومان و برای دهک ششم و هفتم ۶۰۰ هزار تومان است. برای مادران شیرده دهک‌های ۱ تا ۳ نیز مبلغ ۴۰۰ هزار تومان در چهارچوب طرح یسنا پیش‌بینی شده است.

واریز یارانه جدید 1 میلیونی 

سید صولت مرتضوی صبح چهارشنبه دوم اسفند ۱۴۰۲ در حاشیه جلسه هیات دولت و در جمع خبرنگاران گفت: طرح کالابرگ از اسفند پارسال آغاز شد و روش‌های مختلف و ابداعاتی را اجرایی کردیم که در دهه فجر امسال به اوج این طرح رسیدیم و مقرر شد یارانه مضاعف یا تشویقی برای هفت دهک جامعه پیش‌بینی و به صورت کالابرگ الکترونیکی پرداخت شود.

وی با بیان این‌که «طرح فجرانه کالابرگ با موفقیت اجرا شد و در مرحله نخست به مدت سه ماه ادامه دارد»، افزود: مرحله اول آن که از ۱۸ بهمن‌ماه آغاز شد تا روز گذشته تقریبا با استقبال ۱۲ میلیون و ۸۹۲ هزار و ۱۶ خانوار مواجه بوده است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین گفت: حدودا جمعیتی بالغ بر ۳۷ میلیون نفر یعنی حدود ۶۲.۵ درصد تاکنون از این طرح فجرانه کالابرگ استقبال کرده‌اند و مرحله اول این طرح تا ۱۷ اسفند ادامه خواهد داشت.

وی ادامه داد: دهک‌های درآمدی که از طرح فجرانه کالابرگ استفاده کرده‌اند شامل دهک یک ۸۵.۷، دهک دو ۶۸ درصد، دهک سه ۶۹ درصد، دهک چهار ۸۴ درصد، دهک پنج ۴۳ درصد، دهک ششم ۴۶ درصد و دهک هفت ۴۲ درصد هستند.

مرتضوی در ادامه بیان کرد: معدل اعتباری که صورت گرفته است و خریدی که از بنگاه‌های مختلف هم شرکت‌های زنجیره‌ای و هم فروشگاه‌های عمومی تاکنون صورت گرفته است ۳۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان ۳۴.۶ همت خرید شده است که از این مجموع ۷.۸ همت از یارانه و ۲۶.۸ از منابع مردم استفاده شده است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پایان گفت: دهک‌های مختلف خیلی تعجیل نداشته باشند مرحله اول این طرح تا ۱۷ اسفند ادامه دارد و دو ماه دیگر هم بعد از ۱۷ اسفند به صورت ماهانه هر ماه جداگانه اعتبارات را شارژ خواهیم کرد و امید است بتوانیم بخشی از وظایفمان را نسبت مردم به‌خصوص به دهک‌های ضعیف ایفا کرده باشیم.